Emirdağ

Tarihte yerleşim alanı olarak M.Ö 1437 yılına kadar uzanan Emirdağ ve çevre toprakları Hititler, Lidyalılar, Persler, Helenler, Romalılar ve Bizansarı konuk edip büyük uygarlıkların kurulmasına misafirlik yapmıştır.

İslam Arap ordularının İstanbul’u almak amacıyla yaptığı sefer ve akınların yol güzergahında bulunan devrin en büyük şehirlerinden ve askeri öneme haiz AMMÜRIY’ YE ( Amorion-Hisarköy). İlk defa Abbasiler devrinde Harun Reşit’in ikinci oğlu Mu'tasim tarafından 838 yılında zapt edilmiştir. Daha sonraları'da Selçuklu Sultanı'da Alparslan'nin beylerinden EMIR AFŞIN Anadolu'nun fethi amacıyla Ahmet Şah ile birlikte düzenlediği seferle Amoriom'a ulaşıp aldığını 1068 yılında Sultan Alparslan'a bildirdi.

Emirdağ ve çevresinin Türkleşmedeki ikinci ve en önemli basamağı 1116 yılında Bizanslılarla yapılan BOLYBOTUM (Bolvadin) Savaşında alınan yerlere Türkmenlerin yerleşmesiyle başlamıştır. Yöreye ilk yerleşen Oğuzların Bozoklar kolundan BAYAT Boyuna mensup kabilelerdir.

(Yine bu savaş ile Selçuklu Sultan Ordusu Bolvadin’in güneyindeki çekildiği dağlara Sultandagı, Emir Mengücük'ün çekildiği dağlara Emirdağları isimleri verilmiştir.)

En büyük yerleşim hareketini 1522 yılında Osmanlı İmparator'luğuna katılan DULKADIROĞLULARI Beyliği bünyesinde olan Yeni il ve Halep Türkmenlerin konar göçer olarak Anadolu’ya yayılmasıyla birlikte başlamıştır.

Emirdağ merkez kasaba ve köylerine ilk yerleşen aşiret, MORCALI TÜRKMEN aşireti'dir. İlçe merkezinin ilk sahibi CIRGIN TÜRKMENLERI, bu aşirete bağlıdır. İkinci olarak KARABAĞLI AŞIRETI, 1691 - 1696 yıllarındaki iskân kanunu ile gelmişlerdir. Davulga, Bademli v.b. köy ve kasabalardaki aşiret, 28 köy kurmuştur.

Üçüncü olarak 1729 yılından sonra Yeni il ve Halep Türkmen MUSACALI cemaatlarından ÇILLI, INCILI, GACERLI, merkeze; OŞILI, CABERLI, TANBURACI, HACI FAKILI da köylere yerleşmiştir.

Dördüncü olarak da yine Yeni il ve Halep Türkmenlerinden ALCI, KILIÇLI, BOYNU-YOĞUNLU ve DEMIRÇILI TÜRKMEN aşiretleri, ve Türkmen aşiretleri dışında KARAKE ÇILI, SARIKEÇILI, HORZUMLU, ALKAEVLI, YÖREĞIRLI, KARATEKELI, AT ÇEKENLI YÖRUKLERI muhtelif köylere yerleşmiştir.

Yörede ilk iskân olarak Kemerkaya (Çugu), Avdan mevkii, Eski GÖMÜ Köyü, Yozgatören düşünülmüş ise de CIRGIN KÖYÜ (şu anki Emirdağ)'ne yerleşilmiştir.

1851 yılına kadarki kayıtlarda CIRGIN KARIYESI, MUSLUCA NAHIYESI olarak anılan merkez, 1864 yılında Sultan Abdülaziz'in çıkarttırdığı vilayet kanunu ile eyalet sistemine son verilmiştir. 1867 yılında Hüdavendigar (*) vilayeti kurulunca Emirdağ ilçe olmuş. Ve Sultan Abdülaziz'e ithafen AZİZİYE adını almıştır. İlçe 1932 yılında ise güneyindeki Emirdağlarının adını alarak EMİRDAĞ olmuştur.