Tengri teg Tengri yaratmış Törük Bilge Kagan....
NEDİR NE DEĞİLDİR..?
Tengri : Tanrı [1] Gök [2] Mavi [3] Dengi olmayan [4] gibi anglamlara iyedir. Öyle ise çeviri şunlar da olabilir;
Tanrı gibi gökte yaratmış...
Tanrı gibi dengi olmayan...
Gök gibi gökte...
Gök gibi mavi (gözlü) yaratmış... gibi.
*****
Muharrem Ergin Orhun Abideleri 40. Baskı y.33
<BLOCKQUOTE>Oktay Doğangün'ün konuya yorumu;</BLOCKQUOTE>
<BLOCKQUOTE style="COLOR: rgb(153,153,153)">Kuşkuñda haklısıñ. Şöyle bir derleme yapayım.
Bu tümceyi:
"teñri teg teñride bolmiş türk bilge kagan bu ödke olurtım."
Talat Tekin şu biçimde çevirmiş[1]:
(Ben), Tañrı gibi (ve) Tañrıdan olmuş Türk Bilge Kağan, bu devre (zamana, tahta) oturdum.
Vilhelm Thomsen ise aşağıdaki biçimde[2]:
Moi qui resemble au ciel, Bilghè (c.-à-d. sage) kagan des Turcs, venu du ciel, à l'heure qu'il est, je suis monté sur le trone.
demeli,
Ben, Türkleriñ gök gibi, gökten gelmiş Türkleriñ Bilge (demeli bilgili) Kağanı, bu zamanda tahta çıktım.
çevirse de daha soñra baştaki ifâdeyi
(Ich) der Gottgleiche Himmelsgeborene
demeli
(Ben) Tañrı gibi gökten doğmuş
biçiminde düzeltmiş.
Hüseyin Nâmık Orkun da Thomsen'iñ düzeltmesinden çavsız (habersiz)[3]:
Göğe beñzer gökte (mevcut) olmuş Türk Bilge Kağan bu tahta oturdum.
olarak çevirmiş.
Raddlof iki teñri için de "Himmels", demeli, gök karşılığını yeğlemiş.
Talât Tekin, buradaki ifâdeleriñ sözü geçen Kağan'ıñ ünvanları olduğunu belirtir. Buna beñzer ifâdeler başka kağanlar için de biraz farklı biçimde geçmekte olduğundan ve Çin İmparatorlarınıñ kendilerini tañrısallaştırma çabasına (tensi) beñzer bir çabayı Eski Türklerde de gördüğünden, bu ifâdeleri Teñri teg "Tañrı gibi" ve Teñride bolmiş "Tañrıdan olmuş" biçiminde ayırır ve çevirir. Aynı biçimde Teñri Kağan'ıñ ünvanını Teñri teg teñri yaratmiş "Tañrı gibi (ve) Tañrı yaratmış" olarak çevirmekte.
Dipçe.
[1] Talât Tekin, "Orhon Yazıtları", TDK yayınları, Ankara, 2008.
[2] Vilhelm Thomsen, "Les inscriptions de l’Orkhon dechiffrees", Helsingfors, 1896
[3] Hüseyin Nâmık Orkun, "Eski Türk Yazıtları", TDK yayınları, Ankara, 1934.</BLOCKQUOTE>
Mesaj Sayısı
Doğum Tarihi
Konu: Tengri teg Tengri yaratmış Törük Bilge Kagan.... 
Cuma 19 Haz. 2009 - 16:50